Grzyby gatunkami. Klejówka świerkowa

Klejówka świerkowa Gomphidius glutinosus to grzyb rzadko spotykany w polskich lasach. Jeśli na niego traficie to podpowiem, że zasługuje na oszczędzenie. Ze względu na błyszczącą, śluzowatą skórkę przypomina maślaki. Zwykle pojawia się w okolicy świerków, między krzaczkami borówek.

Klejówka świerkowa znajduje się na Czerwonej Liście Grzybów Wielkoowocnikowych ze statusem "R" - gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych. Nie jest pod ochroną, ale warto ją oszczędzić.

Poznaj innego członka rodziny klejówkowatych - klejówkę różową

Klejówka świerkowa ma kilka ciekawych nazw regionalnych: czop, ślimak, klejak, tłuszcz, tłuściocha, ślimaczek. Ładnie, prawda?

Jak wygląda klejówka świerkowa?

Kapelusz klejówki świerkowej może dorastać do 15 cm średnicy. Początkowo jest tępostożkowaty, później staje się półkulisty, z wiekiem łukowaty i płaski, często z wklęśnięciem pośrodku. Może być nawet lejkowaty. Brzeg kapelusza ostry, podwinięty przez cały czas, przynajmniej trochę, z widocznymi resztkami śluzowatej osłony. Powierzchnia gładka, wilgotna, a nawet mocno śluzowata w czasie okresów wilgotniejszych. Koloru szarofioletowego, szarobrązowego, czekoladowobrązowego, ochrowego. Z wiekiem kolor blednie i mogą pojawiać się czarne plamki.

Pod kapeluszem hymenofor blaszkowaty. Blaszki rzadkie, grube, rozwidlone, zbiegające na trzon. Początkowo białawe, szarofioletowawe, z wiekiem ciemnieją, nawet czernieją. Za młody blaszki osłonięte śluzowatą osłonką.

Trzon klejówki świerkowej dorasta do 15 cm wysokości. Walcowaty, cylindryczny, zgrubiały u dołu, pełny w środku. Czasami wygięty. U młodych okazów biały, później pozostaje taki tylko pod kapeluszem, a poniżej strefy pierścieniowej brązowieje, u podstawy siarkowożółty.

Pierścień szybko zanika pozostawiając tylko śluzowatą obwódkę na trzonie, ciemną od zardników.

Miąższ klejówki śluzowatej jest białawy, tylko pod skórką kapelusza brązowawy, a w dolnej części trzonu cytrynowożółty. W kapeluszu miękki, w trzonie jędrniejszy. Niezmienny po uszkodzeniu. Smak i zapach łagodne, przyjemne, słabe.

Gdzie szukać klejówek świerkowych?

Klejówki świerkowe tworzą mikoryzę ze świerkami, ale wyrastają też czasami pod innymi drzewami iglastymi. Można je spotkać w lasach iglastych i mieszanych, zwykle na glebach kwaśnych, lubią towarzystwo borówek. Klejówki pojawiają się od lipca do listopada. Rosną pojedynczo lub w małych grupach. Gatunek rzadki.

Czy klejówki świerkowe to grzyby jadalne?

Tak. To grzyb jadalny, według smakoszy określany jako podobny w smaku i konsystencji do maślaków, łagodny i delikatny. Ponoć najlepszy w marynacie. Skórkę z kapelusza trzeba usunąć, ale nawet wtedy podczas obróbki cieplnej wydziela dużo śluzu i ciemnieje.

Klejówka świerkowa nie rośnie tak masowo jak maślaki, a śluzowata skórka nie schodzi z nich tak łatwo więc ich przygotowanie jest pracochłonne. Jest tyle innych, lepszych grzybów jadalnych więc może klejówki świerkowe zostawmy z spokoju?

źródło :
 B. Gumińska, W. Wojewoda „Grzyby i ich oznaczanie”
M. Fluck „Atlas grzybów. Oznaczanie, zbiór, użytkowanie”
E. Gerhardt - Grzyby. Wielki ilustrowany przewodnik – 2006
P.Skoubla "Wielki atlas grzybów", Elipsa, Poznań 2007